Choroba lokomocyjna potrafi skutecznie popsuć radość z podróży, niezależnie od tego, czy jedziemy samochodem, płyniemy statkiem czy lecimy samolotem. Objawia się nudnościami, zawrotami głowy, bladością skóry, a czasem wymiotami. Problem dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych, a jego przyczyną jest zaburzenie równowagi pomiędzy tym, co widzą oczy, a tym, co rejestruje błędnik.

Mechanizm choroby lokomocyjnej i kto jest na nią narażony

Choroba lokomocyjna, nazywana również kinetozą, pojawia się wtedy, gdy mózg otrzymuje sprzeczne sygnały z narządu wzroku i układu równowagi. Dzieci w wieku od 2 do 12 lat są szczególnie podatne, ale dolegliwość może dotyczyć każdego, zwłaszcza przy zmęczeniu, stresie czy braku snu.

Objawy nasilają się w sytuacjach, gdy skupiamy wzrok na bliskich obiektach, np. książce lub telefonie, podczas gdy ciało odczuwa ruch. U niektórych osób choroba lokomocyjna może pojawiać się sporadycznie, u innych towarzyszyć niemal każdej podróży.

Skuteczne metody zapobiegania objawom

Przed wyjazdem warto unikać ciężkostrawnych, tłustych posiłków i nadmiaru słodyczy, ponieważ mogą nasilać nudności. Najlepiej usiąść przodem do kierunku jazdy i patrzeć na horyzont lub stały punkt w oddali, co stabilizuje percepcję ruchu. W samochodzie dobrze jest robić częste przerwy na świeżym powietrzu, a w statku czy samolocie wybrać miejsca w części o najmniejszych wahaniach - np. przy środku kadłuba.

Odpowiednia wentylacja, spokojny oddech i ograniczenie bodźców, takich jak głośne rozmowy czy czytanie, również pomagają. W razie potrzeby można sięgnąć po specjalne opaski akupresurowe lub leki przeciwwymiotne, po wcześniejszej konsultacji z lekarzem, szczególnie w przypadku dzieci.

Postępowanie, gdy choroba lokomocyjna już wystąpi

Jeżeli objawy się pojawią, najlepiej przerwać aktywność, która wymaga skupienia wzroku, i zamknąć oczy lub ułożyć się w pozycji półleżącej. Pomocny jest dostęp do świeżego powietrza, można uchylić okno w samochodzie lub wyjść na pokład statku. Zimny okład na kark lub czoło zmniejszy dyskomfort, a powolne picie chłodnej wody zapobiegnie odwodnieniu.

Jeśli wymioty są nasilone, warto ograniczyć spożycie płynów do małych łyków, aby nie prowokować kolejnych epizodów. Regularne stosowanie zasad profilaktyki i obserwacja, co konkretnie nasila objawy, pozwala znacznie zwiększyć komfort podróży i unikać nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości.